آموزش تئوری و سلفژ
سلفژ، آیا تا به حال این اسم به گوشتان خورده است؟ بله درست است، اگر تا به امروز تصمیم به یادگیری موسیقی گرفتهاید حتماً با این عبارت مواجه شدهاید. در زبان فرانسوی، سلفژ به معنای خواندن و نوشتن نتهای موسیقی است. فراگرفتن موسیقی همانند یادگرفتن یک زبان است. اگر میخواهید موسیقی را بیاموزید باید بتوانید آن را همانند زبان مادری، بخوانید و بنویسید. در واقع، باید گفت که سلفژ، پیش نیاز یادگیری تمام شاخههای موسیقی، اعم از نوازندگی، خوانندگی، آهنگسازی، رهبری ارکستر و حتی بازیگری است.
سلفژ چیست؟
آموزش سلفژ، راهی برای روبرو شدن با معماری موسیقی است. گوش، مهمترین عضو بدن در یادگیری موسیقی است که باید تقویت شود. از این رو آموزش سلفژ در این زمینه بسیار مؤثر است. در واقع باید گفت، اگرچه شاخههای موسیقی زیاد و متنوع است ولی نیاز مشترک آشنایی با این شاخهها، یادگیری سلفژ است. در موسیقی، تکنیکی وجود دارد که نتها بر اساس سیلاب خاصی خوانده میشوند. این سیلابها شامل دو، ر، می، فا، سل، لا، سی (یا تی) است و در سلفژ، زمانی که این نتها خوانده میشود باید به صورت پشت سر هم و بر اساس یکسری قوانین انجام شود.
جزییات آموزش سلفژ
آنچه که در سلفژ، آموزش داده میشود به سه دسته تقسیم میشود که عبارتند از: صداخوانی یا کانتاتی، وزن خوانی یا پارلاتی و دیکته موسیقی.
صداخوانی
صداخوانی، به معنای این است که صدا و فرکانس نتها، بدون نقص و به درستی و دقیق خوانده شود. در صداخوانی، صدای هر نت مطابق آن چیزی که هست آموزش داده میشود و در پایان درس صداخوانی، هنرجو میتواند انواع نت را کامل و در گامهای مختلف بخواند.
وزن خوانی
در وزن خوانی، نتها بر اساس کشش زمانی و ریتم متناسب با آن اجرا میشوند. هر هنری ریتم مخصوص به خود را دارد که بر اساس همان هنر تعریف میشود. در خوانندگی نیز، ریتمهای مختلفی چون 4/4، 3/4 و … وجود دارد و زمانی که یک ترانه اجرا میشود باید از نظر کشش، به قسمتهای مساوی تقسیم شود. ریتم، در گفتار و حرکت بازیگر در زمان اجرا باید رعایت شود تا تماشاچی در زمان مشاهده اجرا، خسته نشود. اگر بازیگر با ریتم خوانی موسیقی آشنایی داشته باشد، توانایی او در اجرا بسیار بالا میرود.
دیکته موسیقی
در این مرحله، هنرجو هر صدایی را که میشنود باید بتواند نت آن را تشخیص دهد و ریتم نتهای پیدرپی را بنویسد. موزیسینها، در این زمینه بسیار متخصص هستند.
آنچه که باید در مورد آموزش سلفژ بدانید
در سیستم نت خوانی، به هر نت، یک هجا اختصاص داده میشود. در هنگام یادگیری سلفژ، لحن و قدرت در خواندن نتها، از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که از طریق آن میتوانید با روح موسیقی آشنا شوید و این کمک زیادی به فراگرفتن سلفژ میکند. در آموزش سلفژ، تنفس صحیح بسیار با اهمیت است. از آن جا که تنظیم تنفس برای ایجاد طنین صدای صحیح لازم است؛ در نتیجه لازم است فشاری که به ریهها وارد میشود به درستی صورت گیرد.
ابزارهای که به یادگیری سلفژ کمک می کند
اگر همزمان با یادگیری سلفژ، از یک ساز نیز کمک بگیرید و به وسیله آن تمرین کنید، علاوه بر اینکه اعتماد به نفستان در زمینه نوازندگی افزایش پیدا میکند، به این توانایی میرسید که نتهای موسیقی را به درستی اجرا کنید. در واقع باید بین سلفژ و موسیقی عملی ارتباط مناسبی برقرار شود تا فرد در این زمینه پیشرفت کند.
زمانی که سازی را مینوازید، میتوانید به همراه آن هجاهای سلفژ را، به آسانی بخوانید. در ابتدای شروع یادگیری سلفژ، نواختن پیانو گزینه مناسبی برای خواندن هجاهای سلفژ است، ولی با پیشرفت در زمینه یادگیری سلفژ، میتوانید سایر سازها را بنوازید تا در این زمینه به شناخت کامل برسید.
از دیگر ابزارهایی که به یادگیری سلفژ کمک میکند میتوان به دستگاه ضبط صدا اشاره کرد. به وسیله این دستگاه میتوان آنچه را که برای یادگیری سلفژ آموزش داده میشود، شنید و تکرار کرد. در واقع با شنیدن و تکرار کردن مفاهیم سلفژ، میتوان در این زمینه به مهارت کافی رسید.
سخن آخر
زمانی که تصمیم گرفتید سلفژ را بیاموزید هرگز در این زمینه عجله نکنید هرچند که یادگیری آن ساعتهای زیادی به طول انجامد. اگر تمرینات خود را در طی روزهای هفته تقسیمبندی کنید بعد از مدتی متوجه خواهید شد که این تمرینات پیدرپی چه تأثیری در یادگیری سلفژ داشته است. در صورتی که در زمینه آموزش سلفژ تجربهای دارید، با ما به اشتراک بگذارید.